ตอนที่ 2,849 ลายผ้าประจำ จังหวัดสุรินทร์ ผ้าลายโฮล
เรียนรู้ภาษาไทยจากสื่อมวลชน
โดย...นายธีระพงษ์ โสดาศรี
อดีตอธิบดีกรมประชาสัมพันธ์
............................
อันดับที่ 19 ขอนำเสนอลายผ้าประจำจังหวัด 1 ใน 20 จังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือ คือ ผ้าโฮล หรือ มัดหมี่โฮล หนึ่งในลายผ้าเอกลักษณ์ประจำจังหวัดสุรินทร์ ที่ชาวสุรินทร์เปรียบให้เป็นประดุจ ราชินีแห่งผ้าทั้งปวง
ผ้าโฮล หรือ มัดหมี่โฮล มีเอกลักษณ์เฉพาะแบบฉบับของชาวสุรินทร์ กลุ่มชาติพันธ์คนไทยเชื้อสายเขมรแถบอีสานใต้ ซึ่งได้รับอิทธิพลศิลปวัฒนธรรมขอมโบราณ
ซึ่ง โฮล เป็นคำเรียกในภาษาเขมร หมายถึง มัดหมี่ ใช้เรียกผ้านุ่งชนิดหนึ่ง มีเทคนิคและกรรมวิธีโดยใช้วิธีการมัด และย้อมสีเส้นพุ่ง เพื่อสร้างลวดลายบนพื้นผ้า
สีที่ใช้ในการทอผ้าโฮล นิยมใช้สีหลักๆ เช่น สีแดง สีดำ สีน้ำเงิน สีเหลือง สีเขียว สีส้ม
การทอผ้าโฮลแบบดั้งเดิม จะมัดหมี่และย้อมสีโดยใช้ลวดลายต้นแบบคือ ลายพุ่มข้าวบิณฑ์ และก้านแยง ที่พบในผ้าปูม แล้วนำไปแยกกรอเข้าหลอดเส้นพุ่ง เรียงกันเป็น 2 ชุด เพื่อแยกลาย เมื่อเวลาทอจะดึงเส้นพุ่งให้ลายยักเยื้องเหลื่อมกันเล็กน้อย แล้วคั่นด้วยเส้นไหมสีพื้น ดังนั้นลวดลายที่ปรากฏจึงไม่ได้เกิดจากการมัดหมี่เพียงอย่างเดียว
เอกลักษณ์อีกประการหนึ่งของผ้าโฮล คือลักษณะการทอชายผ้า หรือริมผ้า ซึ่งจะแตกต่างจากการทอผ้าชนิดอื่น โดยมีการดึงเส้นไหมที่อยู่ชายผ้าตลบย้อนกลับเข้ามาในผืนผ้า เป็นการเก็บชายผ้า ทำให้ชายผ้าไม่ขาด และหนาขึ้น สีไม่ตก ไม่หดตัว จึงถือว่า สีแดงเป็นเอกลักษณ์ของผ้าโฮล.
ข้อมูล : เรียบเรียงจากกระทรวงพาณิชย์.
............................
หมายเหตุ : คำว่า นายด้าน (โบราณ) เป็นคำนาม หมายถึง ผู้รับผิดชอบในการปลูกสร้าง หรือปฏิสังขรณ์สิ่งใดสิ่งหนึ่ง เช่น ในด้านปฏิสังขรณ์ศาลาราย.
ข้อมูล : ราชบัณฑิตฯ
............................
14 ก.ค. 66
อนุญาตเผยแพร่ได้
ขอขอบคุณผู้สนับสนุนเว็บไซต์ของเรา
#โรงแรมอารีน่า (Arena Hotel Surin)
Website : http://www.arenahotelsurin.com/
FB : https://www.facebook.com/ArenaHotel.Surin
โทร : 044-519555 โทร : 063 356 2455
#โรงแรมมาติน่า (Martina Hotel Surin)
website : http://www.martinahotelsurin.com/
FB : https://www.facebook.com/martinahotel
โทร : 044 713 555 มือถือ : 086 469 6545
#โรงแรมสวนปาล์มรีสอร์ท
โทร. 044-713333